Math Behind PCA
2019-05-17
Jun Sok Huhh | ๐ lostineconomics.com
"์ฐจ์์ ์ ์ฃผ"๋ผ๋ ํํ์ด ์๋ค. ์ธ๋ป ๋ณด๋ฉด ์๋ช ํ ์ด์ผ๊ธฐ ๊ฐ์ง๋ง, ๊ณฐ๊ณฐ์ด ์๊ฐํด๋ณด๋ฉด ๋ชจํธํ ๊ตฌ์์ด ๋ง๋ค. ๊ด์ฐฐ ์๋ ๋ง์์๋ก ์ข์๋ฐ ์ฐจ์์ ๊ด์ฐฐ๊ณผ ์ด๋ป๊ฒ ๋ค๋ฅผ๊น? ์ฝ๊ฒ ์๊ฐํด๋ณด์. ๊ด์ฐฐ ์๋ ํ์ฉํ ์ ์๋ ์ํ์ ์๋ค. ์ด๋ ๋น์ฐํ ๋ง์์๋ก ์ข๋ค. (๋ฌผ๋ก ๋ฏธ์น ๋ฏ์ด ๋ง์ผ๋ฉด ์๋ก์ด ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ธด ํ๋, ๋์ฒด๋ก ์ฐ๋ฆฌ๋ ์ํ์ด ๋ถ์กฑํด์ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๊ฒช๋๋ค) ํ๋์ ์ํ์์ ๊ด์ฐฐ ๊ฐ๋ฅํ ๋ณ์๊ฐ 7๊ฐ๋ผ๊ณ ํด๋ณด์. ์ํ ์์ ๋ฐ๋ผ์๋ ์ ๋นํด ๋ณด์ผ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ํ์ 100 ๊ฐ์ธ๋ฐ, ํ ์ํ์์ ๊ด์ฐฐํ ์ ์๋ ํฌ์ธํธ๊ฐ 1,000 ๊ฐ๋ผ๊ณ ์น์. ์ด ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ 10๋ง ๊ฐ์ ๊ฐ๋ณ ํฌ์ธํธ๋ฅผ ์ง๋ ์ ๋ฒ ํฐ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ด์ง๋ง ๋ณ ์ธ๋ชจ๋ ์๋ค. ๊ด์ฐฐ ์์ ๋นํด์ ๊ฐ์ฒด์ ์ฐจ์์ด ์ง๋์น๊ฒ ํฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ด๋ด ๊ฒฝ์ฐ ์ด๋ป๊ฒ ์ฐจ์์ ์ค์ด๋ฉด ์ข์๊น? ์ฝ๊ฒ ์๊ฐํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ 1,000 ๊ฐ์ ํน์ง๋ค์ ์ข ์ค์ฌ๋ณด๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฃผ์ฑ๋ถ๋ถ์(Principal Component Analysis)์ ์ด๋ฅผ ์ํด ํ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค.
๋์ฒด๋ก ๋ง์ PCA์ ๊ดํ ์ค๋ช ๋ค์ด ์๋ ํ๊ณ ์ถ์ ๊ฒ ๋ฌด์์ธ์ง์ ๊ดํด ๋ฌป์ง ์๋๋ค. PCA๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ํน์ฑ์ ์์ถํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ผ๋ ์ด์ผ๊ธฐ๋ง ํ ๋ฟ. ์ํ์ ์ผ๋ก ๋งํ๋ฉด ๋ชฉ์ ํจ์์ ๊ดํ ์ง๋ฌธ์ด๊ณ ์ฐ๋ฆฌ๋ ๋จผ์ ์ด ์ง๋ฌธ์ ์ง์คํ๊ฒ ๋ค.
๋์ฒด๋ก ํต๊ณํ์ ์๊ณ ๋ฆฌ๋ฌ์ ๋ชฉ์ ํจ์๋ฅผ ์ต์ ํํ๋ ํํ์ด๋ค. PCA๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ค. ๊ด์ฐฐ ๋์ (for )์ ๊ดํ ์ฐจ์์ ํผ์ฒ ๋ฒกํฐ ๊ฐ ์๋ค๊ณ ํ์. ๋ ์ ์นผ๋ผ ๋ฒกํฐ์ด๋ค. ์์ผ๋ก ํน๋ณํ ์ธ๊ธ์ด ์๋ ์ด์ ์์ผ๋ก ๋ฒกํฐ๋ ๊ฐ์ ๊ด์ฐฐ์ ๋ํ ํ๊ท ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๋ฒกํฐ ๋ฅผ ๋บ ๊ฐ์ด๋ผ๊ณ ๊ฐ์ฃผํ์. ์ฆ, ๊ฐ ํ๊ท ์ ๋นผ์ง ์์ ๋ผ๊ณ ํ ๋,
์ด์ ํด๋น ํผ์ณ๋ฅผ ์ ์คํฌ๋ฆฐ์ผ๋ก ํ์ฉํ ์ ๋ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ผ๊ณ ํ์. ์ ๋ ๋ฒกํฐ๋ ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ์คํฌ๋ฆฐ์ด๋ผ๋ ์๋ฏธ๋ ๊ฐ๋ณ ๊ด์ฐฐ์ด ์ง๋๋ ํน์ง์ ์ด ๋ฒกํฐ๋ก ํ๋ก์ ์ ํด์ ๊ทธ ํน์ง์ ์์ฝํ๊ฒ ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฐ๋ฆฌ์๊ฒ ์ต์ํ ํ๊ท๋ถ์ ์ญ์ ๋ผ๋ ๊ด์ฐฐ์ ์ค๋ช ๋ณ์ ๊ฐ ํ์ฑํ๋ ์ ํ ๋ถ๋ถ๊ณต๊ฐ์ผ๋ก ํ๋ก์ ์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ๋ฅผ ๋ก ํ๋ก์ ์ ํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ด ํ๋ก์ ์ ์ ๋ฒกํฐ ์์ ์ด๋ฏธ์ง๋ ๊ฐ ๋๋ค.
์ด ํ๋ก์ ์
์ค์นผ๋ผ ๊ฐ ํน์ ํ๋ก์ ์
๋ฒกํฐ์ ๊ธฐ๋๊ฐ์ ์๋์ ๊ฐ์ด 0์ด ๋๋ค.
๋ฒกํฐ ์ ์ด ํ๋ก์ ์ ์ด๋ฏธ์ง ์ฌ์ด์ ์ ํด๋ฆฌ๋ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ ๊ตฌํด๋ณด์.
๋ชจ๋ ๊ด์ฐฐ ์ ์ ๋ํด์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ ๊ตฌํด ๋ํ๋ฉด ์ด๊ฒ์ด ์ผ์ข ์ MSE(Mean Squared Error)๊ฐ ๋๋ค.
MSE๋ฅผ ์ต์ํํ๋ ๊ฒ ๋ชฉํ๋ผ๊ณ ํ์. ๋ชฉ์ ํจ์๋ฅผ ์ต์ ํ ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๋ฅผ ์กฐ์ ํ ์ ์๋ค. ๋ ๋ฅผ ํฌํจํ๊ณ ์์ง ์์ผ๋ฏ๋ก ๋๋จธ์ง ๋ถ๋ถ์ ์ต์ํํ๋ฉด MSE๊ฐ ๊ทน๋ํ๋๋ค.
์ด ์์ด ์ฑ๋ฆฝํ๋ ์ด์ ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ด ์ฑ๋ฆฝํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์์์ ๋ณด์๋ฏ์ด ์ฑ๋ฆฝํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ MSE๋ฅผ ์ต์ํํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ต๋ํํ๋ ๊ฒ๊ณผ ๊ฐ๊ฒ ๋๋ค. PCA์ ๋ถ์ฐ์ ๊ดํ ์ด์ผ๊ธฐ๊ฐ ์๊พธ ๋์ค๋ ๊ฒ์ ์ด ๋๋ฌธ์ด๋ค.
์ ๋ถ์ฐ์ด ๋ฑ์ฅํ๋์ง๋ฅผ ํ์ ํ์ผ๋ ๋ถ์ฐ ์ต๋ํ๋ฅผ ๊ณ์ฐํด๋ณผ ์ฐจ๋ก๋ค. ์๋ ํ๋ ฌ ๋ฅผ ํตํด ์ฝ๊ฒ ๋ถ์ฐ-๊ณต๋ถ์ฐ ํ๋ ฌ์ ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค. ์์ ๋ ๊ด์ฐฐ์, ๋ ํผ์ณ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
์์์ ๋จ์ ๋ฒกํฐ ์ ๊ทธ ํ๋ก์ ์ ์ ๋ค์ ์ ์ด๋ณด์. ํ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ๋จํ ํ๊ธฐ ์ํด์ ์์ฒจ์๋ ์๋ตํ๋ค. ์ด์ ํ๋์ ๋ฒกํฐ๊ฐ ์๋๋ผ ๋ผ๋ ๋งคํธ๋ฆญ์ค ์ ์ฒด์ ๋ํด์ ํ๋ก์ ์ ์ ํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
์ด์ ๊ทน๋ํ์ ๋ชฉ์ ์ ์ด๋ ๊ฒ ํ๋ก์ ์ ๋ ์ด๋ฏธ์ง์ ๋ถ์ฐ์ ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ๋ง๋๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์์์ ๊ฐ์ ์ ๋ฐ๋ผ์ ๊ฐ ์ฑ๋ฆฝํจ์ ๊ธฐ์ตํด๋์.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ๋ ๋จ์๋ฒกํฐ์์ผ๋ก ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ์ ์ฝ ์กฐ๊ฑด์ผ๋ก ๋๊ณ ์ ์ฝ ํ์ ๊ทน๋ํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ ์ํํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ ๋ค์ ๋ณด์.1 ์กฐ๊ฑด์ด ํฅ๋ฏธ๋กญ๋ค. 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ด ์ ํํ๊ฒ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ(eigenvalue, ๊ณ ์ ๊ฐ)์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ(eigenvector, ๊ณ ์ ๋ฒกํฐ)๋ฅผ ๊ตฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ์ด๋ค ๋งคํธ๋ฆญ์ค๊ฐ ์์ ๋ ํด๋น ๋งคํธ๋ฆญ์ค์ ๋ถ์ฐ-๊ณต๋ถ์ฐ ํ๋ ฌ์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ตฌํ๋ฉด ๊ทธ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ์ ๋ฒกํฐ๊ฐ ๋ฐ๋ก MSE๋ฅผ ์ต์ ํํด์ฃผ๋ ๊ฐ์ด ๋๋ค. ์ด๋ ๋ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ์ด๋ฉฐ ๋ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๊ฐ ๋๋ค. ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๋ ์๋ ์์์ ๋ณด๋ฏ์ด ๋ถ์ฐ์ด๋ค.2
์๋ง๋ ์ต์ ํ ๊ณต๋ถ๋ฅผ ํด๋ณธ ์ฌ๋์ด๋ผ๋ฉด ๊ฐธ์ฐ๋ฑํ ์ง ๋ชจ๋ฅด๊ฒ ๋ค. 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ ํ์ ์กฐ๊ฑด์ด๋ค. ์ฆ, ๊ทน๋ํ, ๊ทน์ํ ๋ชจ๋๋ฅผ ๊ทธ ์์ ๋ด๊ณ ์์ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด 2๊ณ ์ถฉ๋ถ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฐ์ ธ์ผ ํ์ง ์์๊น? ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ ์์ ๋ํด์ ์ฌ์ค 2๊ณ ์ถฉ๋ถ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฐ์ง๋ ๊ฒ์ด ์ฝ์ง ์๋ค. ๋ค๋ง ์ด ๋ฌธ์ ๋ ๋คํ์ค๋ฝ๊ฒ๋ ์ง๋ฆ๊ธธ์ด ์๋ค. ์์์ ๋ณด๋ฏ์ด 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋ ๋ ์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ์์๋ง ๊ทน๋๊ฐ๊ณผ ๊ทน์๊ฐ์ด ์กด์ฌํ๋ค. 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ผ๊ณ ํ์.
์ฆ, 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋ ๊ฐ์์ ๋ชฉ์ ํจ์์ ๊ฐ์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ ๊ฐ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์์์ ๋ณด์๋ฏ์ด ๋ ์ ๋ถ์ฐ์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ถ์ฐ์ด ํฐ ๊ฐ์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๊ฐ ๋ชฉ์ ํจ์๋ฅผ ๊ทน๋ํํ๋ ๊ฐ ๋๋ค.
์์ ๊ฐ ๋ถ์ฐ์ด ๋๋ค๊ณ ๋งํ๋ค. ์ ๊น, ๋ถ์ฐ์ด๋ผ๋ฉด ํญ์ 0๋ณด๋ค ์ปค์ผ ํ๋๋ฐ, ๊ฐ 0๋ณด๋ค ํฌ๋ค๋ ๋ณด์ฅ์ด ์๋๊ฐ? ์ด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํฌํจํ์ฌ ์์์ ์ ๋ฆฌํ์ง ๋ชปํ ๋ช ๊ฐ์ง ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋ชจ์์ ์ดํด๋ณด์.
๋ถ์ฐ-๊ณต๋ถ์ฐ ํ๋ ฌ์ ์๋์ ๊ฐ์ ๋ ๊ฐ์ง ํน์ง์ ์ง๋๋ค.
์ฐ์ , ๋ถ์ฐ-๊ณต๋ถ์ฐ ํ๋ ฌ์ด๋ฏ๋ก ๋์นญ์ด๋ค. ํ๋ ฌ์ด ๋์นญ์ผ ๊ฒฝ์ฐ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๋ ๋ชจ๋ ์ค์์ด๋ฉฐ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ค์ ์๋ก ์ง๊ต(orthogonal)ํ๋ค.
For , and for
์ฌ๋ฌ๊ฐ์ ํ๋ก์ ์ ์คํฌ๋ฆฐ ๋ฒกํฐ๋ค์ด ์กด์ฌํ ๊ฒฝ์ฐ ํด๋น ๋ฒกํฐ๋ค์ด ์๋ก ์ง๊ตํ๋ฉด ๋ถ์ฐ๊ฐ์ ํฉ์ ์ต๋ํํ๋ ๊ฒ๊ณผ MSE๋ฅผ ์ต์ํํ๋ ๊ฒ์ด ๊ฐ์ ์๋ฏธ๋ฅผ ์ง๋๋ค. ์ด ์กฐ๊ฑด์ด ๋ถ์ฐ-๊ณต๋ถ์ฐ ํ๋ ฌ์ ์์ฑ์ ํตํด ์ฑ๋ฆฝํ๋ค.
๋ถ์ฐ-๊ณต๋ถ์ฐ ํ๋ ฌ์ ์ด ํน์ง์ด PCA์ ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ์ ํ๋๋ฅผ ๋๋ฌ๋๋ค. 2 ์ฐจ์ ํ๋ฉด์์ ์ฌ ๋ถ๋ฉด์ ๋ ์ฌ๋ ค๋ณด์. ์ฌ ๋ถ๋ฉด์ ๊ตฌ์ฑํ๋ , ์ถ์ ์๋ก ์ง๊ตํ๋ค. 2 ์ฐจ์ ํ๋ฉด ์์ ์ด๋ค ๊ด์ฐฐ์ ๋ํด์ PCA๋ฅผ ํ๋ค๊ณ ํ์. PCA์ ์คํฌ๋ฆฐ์ผ๋ก ๋ ๊ฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ณ , ํด๋น ์คํฌ๋ฆฐ์ด ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ผ๋ฉด ์ด ๋ ๋ฒกํฐ๋ ์๋ก ์ง๊ตํ๋ค. ์ฆ, ์๋ ์ง๊ตํ๋ ๋ ์ถ์์ ์ง๊ตํ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ ์ถ์ผ๋ก ์ขํ์ ๊ธฐ์ค์ ์ด๋ํ๋ ๊ฐ๋ ์ด๋ค. ์ฆ PCA๋ ๋ถ์ฐ์ ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ขํ์ถ์ ์ด๋ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ผ๊ณ ์ดํดํ๋ฉด ์ข๊ฒ ๋ค. PCA์ ๊ดํ ์๊ฐ์์ ์๋์ ๊ทธ๋ฆผ์ฒ๋ผ ์ถ์ ๋๋ฆฐ ์์๊ฐ ์์ฃผ ๋ฑ์ฅํ๋ ๊น๋ญ์ด๊ธฐ๋ ํ๊ฒ ๋ค.3
๋ ์ค์์ ํ๋ ฌ(positive semi-definite) ํ๋ ฌ์ด๋ค.4 ์ฆ,
์ด ๊ฒฝ์ฐ ๋ชจ๋ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ์ ๊ฐ์ ์์๊ฐ ๋์ง ์๋๋ค. ์์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๊ฐ ๋ถ์ฐ์ด ๋๋ค๋ ์ฌ์ค์ ๋ณด์๋ค. ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๊ฐ ์์๊ฐ ๋ ์ ์๊ณ ๋ฐ๋ผ์ ๋ถ์ฐ์ด ๋ ์ ์๋ค.
ํ๋ก์ ์ ์คํฌ๋ฆฐ ๋ฒกํฐ ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ทน๋ํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํ๋ฉด ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ ํ๋์ฉ ์ป๊ฒ ๋๋ค. ๊ฐ์ ์คํฌ๋ฆฐ ๋ฒกํฐ ํน์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ๋ค๊ณ ํ ๋, ๋ถ์ฐ(์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ)์ด ํฐ ์์๋๋ก ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ฅผ ์ ๋ ฌํ๋ค๊ณ ์๊ฐํด๋ณด์. ์ด๋ ๊ฒ ์ ๋ ฌํ๋ฉด ํ๋ก์ ์ ์คํฌ๋ฆฐ ๋ฒกํฐ ์ค์์ MSE๋ฅผ ๋ ์ค์ผ ์ ์๋ ๋ฒกํฐ ์์ผ๋ก ์ ๋ ฌํ๋ ์ ์ด๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ๋ถ์ฐ์ด ํฐ ์์๋๋ก ๋์ดํ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์คํฌ๋ฆฐ๋ฒกํฐ๊ฐ ๋ฐ๋ก ์ฃผ์ฑ๋ถ(pricipal component)๋ค.
๊ฐ์ ์ฃผ์ฑ๋ถ ์ค์์ ์์๋ก ๊ฐ๋ฅผ ์ทจํ๋ค๋ฉด(์ด๊ฒ ์ฐจ์ ์ถ์๊ฐ ์๋๊น?), MSE๋ฅผ ๋ฎ์ถ๊ธฐ ์ํด์๋ ๋ถ์ฐ์ด ํฐ ์์๋๋ก, ์ฆ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๊ฐ ํฐ ์์๋๋ก ์ฃผ์ฑ๋ถ์ ์ทจํ๋ฉด ๋๋ค. ์ด๊ฒ PCA๋ฅผ ์ง๊ด์ ์ผ๋ก ์ดํดํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ ํ ๊ฐ์ง ์ฐ์ฐํ ์ ์ด ๋จ๋๋ค. ์ฃผ์ฑ๋ถ์ ์ด๋ ๊ฒ ์์๋๋ก ์ทจํ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ฃผ์ฑ๋ถ์ ๊ฒฐํฉํด์ ๋ ํฐ ๋ถ์ฐ์ ์ป์ ์ ์์ ๋๋ง ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์์ปจ๋, ๊ณผ ๋ฅผ ์ ๋นํ ์ ํ๊ฒฐํฉํด ๋ถ์ฐ์ ๋์ผ ์ ์๋ค๋ฉด ๋ถ์ฐ์ด ํฐ ์์๋๋ก ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ฅผ ์ ํํ๋ค๋ ๋ ผ์๋ ๊นจ์ง๊ฒ ๋๋ค. ์ด ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ์ดํด๋ด์ผ ํ๊ฒ ๋ค.
ํ๋ก์ ์ ์ ์คํฌ๋ฆฐ์ผ๋ก ๋์๋๋ ๋ฒกํฐ๊ฐ ๋ผ๊ณ ํ์. ์ด ํ๋ก์ ์ ์ ํตํด ์์ฑ๋๋ ๋ฒกํฐ๋ค์ด ์ด๋ฃจ๋ ๋ถ๋ถ๊ณต๊ฐ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค.
์ ๋ชจ๋ ๋ฒกํฐ์์ ํ์ธํ๊ณ ๊ฐ์. ์ด ๋ ์๊ณผ ์ MSE๋ฅผ ์ต์ํํ๋ ๋ฌธ์ ๋ ์ด๋ป๊ฒ ๋ ๊น? ๊ณ์ฐ์ด ๋ค์ ๋ณต์กํ๋ ์ง๊ด๋ง ์ง๊ณ ๋์ด๊ฐ์.
์ด์ ๋ง์นจ๋ด ์ฐจ์ ์ถ์๋ฅผ ๋ค๋ฃฐ ์ ์๋ค! ์์ MSE ์ต์ํ ๋ฌธ์ ์์ ๋ณด์๋ฏ์ด ๋ถ์ฐ์ด ํด์๋ก ์ข๋ค. ์์์ ๊ฐฏ์๋ก ์ฃผ์ฑ๋ถ์ ์ทจํ๋ค๊ณ ํ ๋ ์ ๊ธฐ์ค์ ๋ถ์ฐ์ด ํฐ ์์์ด๊ณ ๋ถ์ฐ์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ์ ๊ฐ๋ค. ๊ฐ์ ์ฃผ์ฑ๋ถ์ ์ทจํ ๋ ์ทจํ ๋ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๊ฐ ํฐ ์์๋๋ก ์ทจํ๋ฉด ๋๊ฒ ๋ค.5
Q1. MSE ์ต์ํ๋ ๋ฌด์์ผ๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋๋๊ฐ?
์ ๋ถ์ฐ์ ์ต๋ํํ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
Q2. ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ ์ด๋ป๊ฒ ๋ฑ์ฅํ๋๊ฐ?
์ ๋ถ์ฐ์ ์ ์ ์ฝํ์์ ๊ทน๋ํํ ๋ 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์์ ๋ฑ์ฅํ๋ค.
Q3. ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๋ ์ด๋ค ํน์ง์ ์ง๋๊ณ ์๋๊ฐ?
1๊ณ ์กฐ๊ฑด์์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๋ฅผ ์ฐพ์์ผ ํ๋ ๋งคํธ๋ฆญ์ค๋ var-cov ํ๋ ฌ ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด ํ๋ ฌ์ ๋์นญํ๋ ฌ์ด๋ฉฐ Positive definite ํ๋ ฌ์ด๋ค. ์ด ์กฐ๊ฑด์ผ๋ก๋ถํฐ, ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ค์ ์๋ก orthogonalํ๊ณ , ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๋ ๋ชจ๋ ์์์ด๋ค.
Q4. ๊ฒฐ๊ตญ PCA๋ ๋ฌด์์ธ๊ฐ?
๋ถ์ฐ์ด ํฐ ์์๋๋ก ๊ฐ์ ์ฃผ์ฑ๋ถ ์ค์์ ์์๋ก ๊ฐ์ ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ฅผ ์ ํํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด ์์ด๊ฒ๋ฒกํฐ๋ ์ผ์ข ์ ํผ์ฒ์ ๊ดํ ๊ฐ์ค์น๋ก ์ดํดํ ์ ์๋ค.
์ด ๊ธ์ ์๋ ์๋ฃ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๋ง๋ค์์ต๋๋ค.
https://www.stat.cmu.edu/~cshalizi/350/lectures/10/lecture-10.pdf
๐พJun Sok Huhh | ๐ lostineonomics.com
์ฌ์ค ์ฌ๊ธฐ ์ ์ 1๊ณ ์กฐ๊ฑด์ ์๋ฐํ์ง ์๋ค. ์ดํด๋ฅผ ๋๊ธฐ ์ํด์ ์ฌ๋ฌ๊ฐ์ง๋ฅผ ํ์ณค๋๋ฐ, ์ต์ ํ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋์ผํ๋ค. ๋ณด๋ค ์์ธํ ๋์ถ์ ์ฌ๊ธฐ๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋ค. โฉ๏ธ
ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ์ผ์น๋ฅผ ํ์ธํ์ จ๋์ง? ์ ์ฝ ํ ๊ทน๋ํ์์ ๋ผ๊ทธ๋์ฅฌ ์น์์ ์์ด๊ฒ๋ฐธ๋ฅ๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ์ํ ๊ธฐํธ๊ฐ ๋ชจ๋ ๋ค. ์ฝ๊ฐ ์๋ฆ ๋๋ ๋๋ชฉ์ด๋ค. ์ผ์น๋ ์ฌ๊ธฐ์ ๋๋์ง ์๋๋ค. ๋ผ๊ทธ๋์ฅฌ ์น์๋ ์ ์ฝ ํ์ ๊ทน๋ํ์์ ์ ์ฌ ๊ฐ๊ฒฉ(shadow price)๋ก ๋ถ๋ฆฌ๊ธฐ๋ ํ๋ค. ์ด๋ ํด๋น ์กฐ๊ฑด์ด ์ ์ฝํ๋ ์์์ ์ ์ฌ์ ์ธ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ด๋ ๋ถ์ฐ์ด ํด์๋ก MSE๊ฐ ์๋ค๋ PCA์ ๋ชฉ์ ํจ์์ ํด์๊ณผ ์ผ์นํ๋ค. โฉ๏ธ
ํ๋ ์ฃผ์ํ ์ ์ด ์๋ค. ์ด ๊ทธ๋ฆผ์ ์ฐจ์ ํ์ ์ ๊ดํ ๊ฒ์ด์ง ์ฐจ์ ์ถ์์ ๊ดํ ๊ฒ์ด ์๋๋ค. ์ฆ, ๋ณ์ด๊ฐ ์ ๋๋ฌ๋๋๋ก ์ถ์ ํ์ ํ ์ ์๋ค๋ ์์๋ค. ์ถ์๋ ๋ค๋ฅธ ๋ฌธ์ ์ธ๋ฐ, ์๋ ๋ณธ๋ฌธ์ ๋ด์ฉ์์ ๋ณด๋ฏ์ด ์ถ์ ๋๋ ค ๋ณ์ด๋ฅผ ์๋น ๋ถ๋ถ ์ค๋ช ํ๋ค๋ฉด ๋ณ์ด์ ์ค๋ช ๋ ฅ์ด ๋ฎ์ ์ถ๋ค์ ์ ๊ฑฐํ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ด ์ฐจ์ ์ถ์๋ค. โฉ๏ธ
์ฆ๋ช
์ ๋ชน์ ๊ฐ๋จํ๋ค. ๋ผ๊ณ ํ์.
โฉ๏ธ
์ฃผ์ฑ๋ถ์ ๊ฐฏ์๋ฅผ ์ทจํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ PCA์ ๊ดํ ํํ ๋ฆฌ์ผ์์ ํญ์ ๋ฑ์ฅํ๋ ์ฃผ์ ์ด๋ ๊ตฌ๊ธ๋ง์ ํด์ ํ์ธํ์๋ฉด ๋๊ฒ ๋ค. โฉ๏ธ